Koza'nın Mezar Sökümüne İzin Devletten

Gümüşhane Valiliğince; Gümüşhane İl Özel İdare Müdürlüğü, Gümüşhane İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Gümüşhane Halk Sağlığı Müdürlüğü’nden alınan bilgi doğrultusunda yapılan açıklamaya göre, Mastra Koza Altın Madeni’nin ikinci siyanür havuzunu kuracağı köy tüzel kişiliğine ait mezarlık alanının taşınmasına ilişkin, sadece cenaze nakli onayı vermesi, yasal engele rağmen neredeyse tüm mezarlığın taşınması için yeterli oldu.
Gümüşhane İl Halk Sağlığı Müdürü, Dr. Engin Pehlivan yaptığı açıklamaya göre sadece Demirkaynak Köyü köy azası Karabey Okçu’nun cenaze nakil başvurusu kapsamında, “Mezarlık Yerlerinin İnşaası İle Cenaze Nail ve Defin İşlemleri hakkında Yönetmeliğin, Mezardan Çıkarılarak Başka Bir Yere Cenaze Nakli” başlıklı, 41. maddesinin 2. fıkrası  gereğince valilik tarafından onay verildi.                                                                                                  
Mastra Koza Altın İşletmesi’nin, köy tüzel kişiliğine ait mezarlıkların kaldırılmasına ilişkin yasal olmayan yöntemlerle yürüttüğü faaliyetlerle ilgili, Gümüşhane İl Halk Sağlığı Müdürü Dr. Engin Pehlivan tarafından verilen yazılı açıklamada, 23.05.2012’de Demirkaynak Köyü’nden Karabey Okçu’nun, cenaze nakli ile alakalı dilekçeli başvurusuna, 01.06.2012 tarih ve B.10.1.HSK.4.29.01.00-999/1417sayılı Valilik Oluru ile Merkez Toplum Sağlığı personeli Sağlık Memuru Mevlüt Balki’ye onay alındığı öğrenildi. Edinilen bilgide alınan onayın, “Mezarlık Yerlerinin İnşaası İle Cenaze Nail ve Defin İşlemleri hakkında Yönetmeliğin, Mezardan Çıkarılarak Başka Bir Yere Cenaze Nakli” başlıklı, 41. maddesinin 2. fıkrası gereğince, “Köy mezarlıklarından başka bir mezarlığa nakil amacıyla cenaze çıkarılabilmesi için ise, mülki idare amirince görevlendirilecek sağlık görevlisinin uygun görüşü alındıktan sonra muhtarlıkça izin verilmesi gereklidir” hükmünce verildiği kaydedildi.  Ancak, mezarlık sahipleri veya köy muhtarlığınca mezarlık nakli hususu ile ilgili fiili bir çalışmanın yapılacağına dair kendilerine bugüne kadar herhangi bir bilgi ulaşmaması nedeniyle işlem yapılmadığı belirtildi.                                                                                        
Yaklaşık bir yıl önce göreve atanan İl Özel İdare Genel Sekreteri, Jeoloji Mühendisi Ekrem Akdoğan ise, yaptığı yazılı açıklamada, 7-8 Ağustos tarihlerinde, Koza Altın İşletmesi’nin atık sularını, Karamustafa Deresi’ne bırakılması konusunda kendilerine herhangi bir şikayet bulunmadığını ve mezarlıkların kaldırılmasına dair müracaat bulunmayıp, konuyla İl Halk Sağlığı’nın inceleme yaptığını belirten kısa bir bilgi vererek, söz konusu işletmenin aylık rutin denetimlerinin oluşturulan komisyonlarca yapıldığını belirtti. Mastra Koza Altın İşletmesi’nin, 7-8 Ağustos tarihlerinde Karamustafa Deresi’ne siyanür havuzundan su bırakmasına ilişkin, Gümüşhane Çevre ve Şehircilik İl Müdürü, Cemil Bayram’ın yaptığı yazılı açıklamada da, anılan tarihlerde dereye su bırakıldığı ve dere suyunun renginin değiştiği iddiasına ilişkin, oluşturulan komisyonun, 17 Temmuz ve 28 Ağustos 2012 tarihlerinde denetlemeler yapılmış olup, iddia edilen hususa rastlanmadığı, ayrıca, 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında denetlemelerin sürekli yapıldığı ifade edildi.

Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’nün yaptığı açıklamada, belirtilen 17 Temmuz ve 28 Ağustos 2012 tarihleriyle, Koza Altın İşletmeleri’nin siyanürlü suyu, Karamustafa Deresi’ne bıraktığı ve sudaki renk değişimine sebep olduğunu ortaya koyan fotoğrafların çekildiği, 7-8 Ağustos 2012 tarihlerinin, kurumlarca oluşturulan komisyonun denetim yaptığı tarihlerle kesişmesi dikkat çekti.  

Mastra Koza Altın İşletmeleri’nin, Gümüşhane Demirkaynak Köyü’nde, şahıs arazileri üzerinde ve köy tüzel kişiliğine ait Çatal Yol mevkii mezarlıklarının yerine siyanür havuzu yapılmak amacıyla şirket tarafından mezarlıkların taşınması istenmiş, bazı arazi sahiplerine noterden ihtarname çekilmesi ve çeşitli vaatlerle mezarlıkların kişilerce gayri sıhhi defin yapıldığı gerekçesiyle, 3998 Sayılı Mezarlıkların Korunması Hakkında Kanunu'na  Muhalefet, 1593 Sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu’na Muhalefet, 2872 Çevre Kanunu'na muhalefet ve mevzuata aykırı faaliyet yürütmekten ilgili makamlara şikayet edilmişti.  Ayrıca konuyla ilgili, Gümüşhane Valiliğinin kamuoyuna açıklama yapması istenmişti.  

Koza Altın Madeni’nin çeşitli vaatlerle mezarlık sahiplerini ikna ederek mezarlıkları kaldırtmaya girişmesi kamuoyunda büyük tepkilere neden olmuştu. Gümüşhane Valiliğince verilen bilgiye göre cenaze nakli için kendilerine yapılan başvuru kapsamında yasal izin verildiği ancak, fiili bir çalışma yapılacağı hususunda başvuruda bulunulmadığı öğrenildi. 3998 sayılı yasa kapsamında köy tüzel kişiliğine ait mezarlıkların nakli yasak. Valiliğin Cenaze Nakli Yönetmeliği’nin 41. maddesinin 2. fıkrası kapsamında cenaze nakli için verdiği iznin ardından birkaç ay içerisinde, Demirkaynak Köyü köy tüzel kişiliğine ait yaklaşık iki yüz yıllık mezarlıkların son iki ayda yüzde sekseni taşındı.  

Haber :Sevim DABAĞ