Fırın İşletmecileri Basın Açıklaması

Fırın İşletmecileri Basın Açıklaması

Ekmek Zammını Kim Yapar?

Son aylardaki ekonomik gelişmeler, artan maliyetler ile birlikte komşu illerimizin tamamında olduğu gibi ilimizde de ekmeğe yüzde 20’lik zam yapılarak kilogram fiyatı 12.00 liraya çıkartılmıştır. Yapılan bu zam kamuoyunda tartışılmış ve özellikle sosyal medya üzerinden oluşturulan algı ile fırın işletmecileri olarak bizler vatandaşlarımız ile karşı karşıya getirilmeye çalışılmıştır. Yaşanan bu durum karşısında Gümüşhane Vali Yardımcısı Gürkan Karaman başkanlığında toplanan komisyon ekmek zammının iptaline karar vermiş ve 18 Kasım 2021 tarihli fiyat düzenlemesinin uygulanması yönünde karar almıştır.

Alınan kararda; ilimizin küçük ölçekli bir il olması, halkımızın sosyo-ekonomik durumu ve aşırı derecede bir maliyet artışı olmadığı gerekçeleri öne sürülmüş, dolayısıyla da ilimizde faaliyet gösteren fırın işletmecileri olarak bizler, ortada hiçbir şey yokken keyfi olarak ekmeğe zam yapan ve vatandaşı mağdur eden esnaf durumuna düşürülmüştür. Oysa su hariç tüm hammaddelerin dışarıdan temin edildiği ekmeğin ilimizdeki fiyatı çevre illerdeki fiyatlardan daha düşük, maliyetinin ise çevre illerden daha fazla olduğu aşikârdır. Bilinmelidir ki çevre illerimizde ekmeğin kilogram fiyatı 3-4 aydır 12 lira olarak uygulanmaktadır.

Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odamız tarafından yaptırılmış çalışmadan da anlaşılacağı üzere asgari ücret ve hammadde başta olmak üzere tüm maliyet kalemlerinde 18 Kasım 2021’den bu güne çok ciddi artışların yaşandığı görülmektedir.  Konuyla ilgili hazırlanan tabloda ayrıntılı olarak yer verilen bu giderler karşısında zammın iptal gerekçesi noktasında komisyon tarafından belirtilen “girdi maliyetinde aşırı bir artışın olmadığı” ifadesi gerçeği yansıtmamaktadır.

Yine komisyon kararında “ilimizin küçük ölçekli bir il olması, halkımızın sosyo-ekonomik durumunun” öne sürülmüş olması da ciddi anlamda sorunludur. Gıda üretiminde büyük ölçüde dışa bağımlı olan Gümüşhane’mizde, üretici vasfındaki parmakla sayılır sektörden biri olan fırıncılar olarak bizler zammın iptali için gerekçe olarak gösterilen bu olgunun bizzat mağduru konumundadır.

Red gerekçesinde belirtilen ve TMO (Toprak Mahsulleri Ofisi) tarafından işletme kapasitelerine bağlı olarak alınan unun %60-65 inin sübvanse edildiği doğrudur. Sübvanse edilmiş un fiyatı belirtildiği üzere 185-200 lira arasındadır. Buna karşın sübvanse edilmeyen un fiyatının 290 ile 350 lira arasında olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca ilimizde yaygın olarak tüketilen köy ekmeği için kullanılan unun bu kapsamda olmadığını da belirtmek gerekir. Haliyle alınan kararda sübvanse edilmiş halde dahi un maliyetlerinde yaşanan artışın çok ciddi boyutlara ulaştığı dikkate alınmamıştır.

Kararda belirtilen “Gümüşhane’de Türkiye ortalamasının iki katı oranında yüksek gramajlı ekmek üretildiği ve bu üretim şeklinin girdi maliyetlerini düşürdüğü” ifadeleri de tartışmaya açıktır. Bu yönde bir gerekçenin fiyat belirlemede etkin bir rol oynadığı ilk kez bu karar ile öne sürülmüştür.  Başka bir yerde görülmeyen bu ifade bir yana 18 Kasım 2021 tarihli bir önceki tarifede düşük gramaj olarak belirtilen 350 gram ekmeğin üretiminin işletmelerimiz tarafından yapıldığını da belirtmek isteriz. Lakin bu gerçek komisyona aktarıldığı halde dikkate alınmamıştır.

Yine karardaki bir diğer gerekçe olan ilimizdeki ekmek fiyatının Türkiye ortalamasının üstünde olduğu söylemi de tamamen yanlıştır. Yaptığımız araştırmada yaklaşık olarak 60 ilimizde fiyatların 12 lira üzerinde olduğu tespit edilmiştir.

Sonuç olarak komisyonun “Red” gerekçeleri gerçeği yansıtmadığı gibi biz fırıncıları da halkın önüne hedef olarak koymuştur. Oysa ki Gümüşhane’de faaliyet gösteren fırıncılar olarak bizler, içerisinde bulunduğumuz tüm olumsuzluklara karşın ülkemizin en kaliteli ekmeğini vatandaşlarımıza sunuyor olmaktan onur duymaktayız. Bu gayret içerisinde müsebbibi olmadığımız bir durumun sorumlusu olmayı kesinlikle hak etmiyoruz.

Kamu oyuna arz ederiz.